Pastenargo
Daucus carota subsp. sativus
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Garroto, Pastanargo, Pastounargo, Pastenaio.
Noms en français : Carotte cultivée, Carotte.
Descripcioun :Cadun counèis la pastenargo o garroto cultivado emé sa racino coulourido (subsp. sativus). Nous vèn d'Afganistan. Se recounèis tambèn à si brout souvènt redoun e pas plat e à si fueio basalo bèn drecho. S'escapo raramen di culturo.
Usanço :Avès tóuti manja de pastenargo ! Pamens se saup mens que touto la planto èi manjadisso. Li fueio en rouseto soun goustouso, èron manjado à passa tèms au nostre. Li jòuini cambo podon èstre alestido cruso o cuecho autambèn li flour. Poudèn peréu acampa li fru, sènton bon e servon de sabourun. La pastenargo èi vertuouso contro li mau de vèntre e tambèn pèr assana li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,2 à 1 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Daucus
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 6 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Champ
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Afganistan
Ref. sc. : Daucus carota subsp. sativus (Hoffm.) Schübler & G.Martens, 1834
Gauche-d'aigo
Caltha palustris
Ranunculaceae
Àutri noum : Gauchet-d'aigo, Peirouleto, Bescuchèu, Erbo-dóu-marfoundemen.
Noms en français : Populage des marais, Caltha des marais.
Descripcioun :Au nostre, lou gauche-d'aigo se vèi soulamen en mountagno que i'agrado lis endré fres e bagna. Douno un pau d'èr à l'auriheto, Ficaria verna, emé si flour jauno, pamens li fueio soun eici redouno, en couor à la baso, ço qu'a douna li noum de peirouleto (pichot peiròu) e de bescuchèu (pichot bescue).
Usanço :La planto caup, coume lis àutris Ranunculaceae, de proutou-anemounino, pamens li jóuini fueio e flour podon èstre manjado. Autramen fau faire couire mant'un cop la planto o la faire seca. Èi counseiado pèr lucha contro lou mau d'os. Èi peréu sudourifico (erbo-dóu-marfoundamen), antispasmoudico e sedativo. Fretado sus la pèu levo la doulour e fai veni rouge (rubeficanto).
Port : Erbo
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Caltha
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 2 à 4 Cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 800 à 2300 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Riéu
- Prado umido
- Palun
- Sourgènt
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Caltha palustris L., 1753